اسپند

 اسپند

 اسپند یا اسفند گیاهیست علفی، پایا و بوته ای که ارتفاع آن تا 50 سانتیمتر می رسد. دارای برگهای فراوان و سبز با تقسیمات سه تایی نامنظم و باریک و دراز است.گل های نسبتا بزرگ این گیاه پنج کاسبرگ تقریبا سفید رنگ و پنج گلبرگ بلند به رنگ سفید مایل به سبز دارد. میوه گیاه پوشینه، کروی، دارای سه لب و به قطر تا 8 میلیمتر میباشد که حاوی دانه های قهوه ای مایل به سیاه فراوانی است. قسمت مورد استفاده این گیاه دانه ها هستند. گیاه اسفند در بسیاری نقاط ایران از جمله اطراف تهران، قم، قزوین، کرج، تبریز، کرمان و وحواشی کویر ایران میروید.   

 ترکیبات مهم 

 در 100 گرم گیاه اسفند مواد زیر موجود است: 

 آب 68 گرم 

 پروتئین 6 گرم 

 چربی 5/1 گرم 

 آلکالوئیدهای آزاد 16 گرم 

 فیبر 6 گرم 

 کلسیم 6درصد گرم 

 فسفر 6درصد گرم 

 تیامین 250 میلی گرم 

 در کشور مصر از دانه های اسفند فراورده ای به نام zit-el-harmel تهیه میشود که برای افزایش میل جنسی به کار میرود. دانه های خشک اسفند حاوی تا 35درصد پروتئین، 17درصد روغن و الکالوئیدهای هارمالین، هارمین، هارمان، هارمالول، پگانین، ایزوپگانین، دی پگانین، وازی سینین و داوکسی وازی نون میباشند. بر اساس تحقیقات انجام شده هارمین، هارمالین و هارمالول باعث افزایش میل جنسی در موش میشود. 5 میلی گرم هارمین میتواند باعث افزایش تحریکات جنسی گردد. از هارمین در تحقیقات مربوط به اختلالات مغزی استفاده میشود. هارمین و هارمالین در انسان باعث اثرات روانگردانی میشود و 4 میلی گرم از آن به ازای هر کیلو وزن بدن موثر است. داروشناختی و اثرات مهم: 

 اسفند در طب عامیانه جهت بهبود آسم، کولیک، تب، سنگ مثانه، هیستری، یرقان، مالاریا، سرطان، پارکینسون و رماتیسم استفاده میشود. در یونان از دانه ها برای چشم درد و به عنوان کرم کش، قاعده آور، مسکن و معرق استفاده میشده است. اسفند در هندوستان جهت درمان سفلیس استفاده میشده است. بر اساس مدارک موجود دانشمندان نازی، آلکالوئیدهای هارمین را به عنوان سرم حقیقی در جنگ جهانی دوم مصرف میکرده اند. از خواص مختلفی که در مورد اسفند گزارش شده است میتوان به اثرات افزایش دهنده قوای جنسی، ادارار اور، معرق، قاعده اور، قی آور، قارچ کش، روانگردان، شیرافزا، مخدر، فلج کننده، مسکن، کرم کش و شپش کش اشاره کرد. مضرات و عواض جانبی: 

 مهمترین تاثیر سمی این گیاه روانگردان بودن آن است. میزان مصرف زیاد اسفند میتواند باعث مشکلات روانی، استفراغ، افزایش بزاق، سقط جنین، توهم زایی و رعشه شود. در تحقیقات حیوانی دوز مرگ آور آن 1500 میلی گرم به ازای هر کیلو وزن بدن است. 

 میزان مصرف: 

 حداکثر میزان دارویی آن مثلا به عنوان ضد درد 15 تا 30 میلی لیتر از جوشانده (یک بر بیست گیاه در آب) و یا 2 تا 4 میلی لیتر تنتور (یک بر ده گیاه در محلول هیدرو الکی) است.